تعیین خصوصیات کیفی آبخوان دشت امان آباد با استفاده از داده های ژئو الکتریک

چکیده آب یکی از عوامل اصلی رشد و توسعه یک کشور است. از آنجا که شهر اراک به عنوان چهارمین قطب صنعتی کشور وابستگی خاصی به منابع آب زیر زمینی منطقه امان آباد دارد، مطالعات آب های زیر زمینی و تهیه مدل دو بعدی ژئوفیزیکی این آبخوان جهت مدیریت، کنترل و تصمیم گیری های آتی امری ضروری است. در این مطالعه هدف اصلی بر این است تا وضعیت آبخوان موجود در منطقه مورد نظر به کمک داده های ژئوفیزیکی مقاومت ویژه و اطلاعات موجود از حفاری ها مدل سازی شود و مناطق مناسب برای حفاری های آتی پیشنهاد گردند. برای این منظور داده های 156 سونداژ الکتریکی موجود در منطقه، ابتدا توسط روش های معمول و نرم افزار excel بصورت یک بعدی تفسیر و نتایج حاصل با اطلاعات چاه های نزدیک و اطلاعات زمین شناسی منطقه مقایسه گردید و در نهایت مدل یک بعدی آنها تهیه شد. آنگاه از کنار هم قرار دادن مدل های یک بعدی، سونداژ های روی یک پروفیل، مدل های شبه دو بعدی جهت رسیدن به اطلاعات بیشتر بدست آمدند. پس از آن داده ها در قالب پروفیل هایی در راستای خط برداشت توسط نرم افزار winsurfer بصورت دو بعدی مدل شدند. نتایج حاصل از مدل سازی دو بعدی با مدل های شبه دو بعدی، اطلاعات چاه های مجاور و اطلاعات زمین شناسی منطقه مقایسه گردیدند و در نهایت های مدل هایی دو بعدی منطبق با واقعیت زمین شناسی تهیه گردید. نتایج حاصل از مدلسازی ها جهت تعیین عمق سنگ کف، تعیین جنس لایه ها، ضخامت لایه های آبرفتی و حدود گسترش آنها، نقشه های هم ضخامت آبرفتی درشت دانه، متوسط دانه، ریز دانه و ریز دانه شور به کار گرفته شد. در پایان نیز با استفاده از نقشه های هم ضخامت رسم شده، نقشه هایی به منظور مشخص شدن پهنه ها ی آبرفتی، نحوه پیشروی آب شور و جبهه آب شور و شیرین ارائه شد و منطقه مورد مطالعه به دو جبهه آب شور و شیرین تقسیم شد تا با بهره گیری از این نقشه ها و مشاهده مرزهای معلوم شده تصمیم گیریهای های لازم جهت مصرف بهینه از آب چاهها و نیز جلوگیری از حفر چاه در مناطق بحرانی که سبب پایین رفتن سطح آب سفره و پیشروی آب شور کویر به سمت سفره آب شیرین می شود به عمل آید. همچنین با توجه به مقاومتهای بسیار پایین در لایه های نزدیک کویر و عدم شناسایی سنگ کف در این منطقه پیشنهاد شد تا از دیگر روشهای ژئوفیزیکی مانند مغناطیس و غیره جهت تعیین عمق سنگ کف استفاده شود، در ضمن محل هایی که برای حفر چاه بحرانی بودند نیز مشخص شد.